Kişinin hukuka aykırı fiillerinden cezaî olarak sorumlu tutulması için
gereken şartlar ceza ehliyetinin konusudur. Ceza ehliyetini etkileyen ya da
yok eden bu şartlar, bazen kişi iradesiyle ilişkili olduğu gibi bazen de irade
dışı olmaktadır.
İslâm ceza hukuku vahye dayalı bir hukuk sistemi olması hasebiyle
kişinin suç teşkil eden fiillerinden cezaî olarak sorumlu tutulması Kur’an ve
Sünnetin belirlediği ilkeler çerçevesindedir. Cezalandırmadaki gaye,
fiilden önce suça engel, fiilin vukuundan sonra da tekrar suç işlemeye
meyilli olanları caydırma özelliği taşımalıdır. Suçluya verilen ceza, işlenen
suçun karşılığı olmakla birlikte suç işleme temayülü olan insanları suçtan
uzaklaştırmak, suçluyu ıslah etmek ve kamu düzenini sağlamak gayesine
matuur.
Hukuka aykırı ve suç teşkil eden bir fiilin failine ceza verilebilmesi,
öncelikle suç failinin akıllı ve mükellef olmasına bağlıdır.
Ceza ehliyetinde aranan şartlara baktığımızda ceza ehliyetinin irade,
bilme ve idrak etmekle bağlantılı olduğu görülür.
Bu çalışma kanuna aykırı davranışlarda bulunan kişinin cezalandırıla-
bilmesi için failde bulunması gereken hususları İslâm hukukuna göre
incelerken, pozitif hukukla mukayeseye de yer vermiştir.
Yorum yapabilmek için Üye Girişi yapmalısınız